13/03/2012

ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Ο ρόλος του ΣΑΔΑΣ ήταν πάντα η προστασία και βελτίωση του αστικού χώρου, και ο σχεδιασμός του με βάση συγκεκριμένους κανονισμούς, προδιαγραφές, αρχές και διαδικασίες.
Σήμερα βρισκόμαστε αντιμέτωποι, για πρώτη φορά, με την εκποίηση δημόσιου χώρου χωρίς όρους, και με την καταστρατήγηση όλων των νόμιμων κανόνων και διαδικασιών σχεδιασμού. Αυτό που ζήσαμε με την Ολυμπιάδα και την σημειακή χωροθέτηση των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, επεκτείνεται τώρα με την πολεοδόμηση «φιλέτων» της δημόσιας γης, αρχής γενομένης από το Ελληνικό.

Προτείνεται δηλαδή η πολεοδόμησή του χωρίς να έχει καθοριστεί σαφώς ο Συντελεστής Δόμησης, το Ύψος, η Κάλυψη, με όλες σχεδόν τις Χρήσεις Γης να επιτρέπονται, και αναιρείται η προστασία αιγιαλού και παραλίας από τη δόμηση και την εκμετάλλευση. Συγκεκριμένα προβλέπονται τα παρακάτω:

1. Η πολεοδομούμενη έκταση δεν ορίζεται σαφώς. Περιλαμβάνει φυσικά το πρώην αεροδρόμιο. την παραλιακή ζώνη του Αγίου Κοσμά, τον αιγιαλό και την παραλία, αλλά και νέες εκτάσεις που επιτρέπεται να δημιουργηθούν μέσα στη θάλασσα με προσχώσεις, χωρίς περιορισμούς.
2. Ο Συντελεστής Δόμησης είναι άγνωστος αλλά φαινομενικά μικρός (κάτω της μονάδας). Εφαρμόζεται όμως επί όλης της πολεοδομούμενης έκτασης και όχι μόνο επί των οικοδομήσιμων χώρων. Αυτός δηλαδή ο ΣΔ θα εφαρμοστεί και στις κοινόχρηστες εκτάσεις (δρόμους, πεζοδρόμια, πλατείες, πάρκα κλπ). Επομένως ο πραγματικός ΣΔ θα είναι πολλαπλάσιος, απλά δεν μπορεί να υπερβαίνει το 2,2. Μιλάμε δηλαδή για ΣΔ Κουκακίου.

3. Μέγιστο ύψος δεν ορίζεται. Ο μόνος περιορισμός είναι η «απαγόρευση κατασκευής υψηλών κτιρίων και εγκαταστάσεων εντός ζώνης 100 μέτρων από τα όρια του ακινήτου του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού, με εξαίρεση των τμημάτων με πρόσωπο επί των Λεωφ. Βουλιαγμένης και Ποσειδώνος». Τα 100 μέτρα αντιστοιχούν σε ένα μικρό Οικοδομικό Τετράγωνο. Υψηλό κτήριο (ένα και μόνο) επιτρέπεται να κτιστεί ακόμη και στο παράκτιο μέτωπο.

4. Η κάλυψη ορίζεται και αυτή επί όλης της πολεοδομούμενης έκτασης και όχι μόνο επί των οικοδομήσιμων χώρων, και είναι 40%. Η πραγματική κάλυψη θα είναι δηλαδή σχεδόν διπλάσια, θα φτάνει επομένως αυτή της Αθήνας, που είναι 70%.

5. Ακόμη χειρότερα, το σχέδιο νόμου προβλέπει και υπέρβαση αυτών των ήδη υψηλών συντελεστών δόμησης, καθορίζοντας ένα δεύτερο, αυξημένο κατά 20% μικτό συντελεστής δόμησης σε όλο τον πολεοδομούμενο χώρο πλην του Πάρκου Πρασίνου και του Παράκτιου Μετώπου. Δηλαδή το 2,2 μπορεί να γίνει 2,64 (προσεγγίζουμε τους ΣΔ της Πλ.Αττικής). Η δικαιολογία είναι το ότι η «Ελληνικό Α.Ε. μπορεί να χρησιμοποιήσει τον δεύτερο, αυξημένο, ΣΔ μόνον εφόσον αποδώσει στο Πράσινο Ταμείο τo 50% της ωφέλειας σε χρήμα που προκύπτει από τη διαφορά των δύο συντελεστών δόμησης». Για να καλοπιαστούν δε οι δήμοι, το ποσό αυτό θα «κατατίθεται σε ειδικό κωδικό του Πράσινου Ταμείου που θα ονομάζεται ‘Ταμείο Ελληνικού’ και θα διατίθεται στους Δήμους Αθηνών και Πειραιώς». Το Πράσινο Ταμείο συνεχίζει να αποτελεί άλλοθι για κάθε παρανομία, όπως στην ιστορία των αυθαιρέτων!

6. Προβλέπεται αρχικά Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου και Αναψυχής έκτασης τουλάχιστον 2.000 στρεμμάτων. Το πραγματικό πάρκο θα είναι όμως κατά πολύ μικρότερο:

· Μέσα στο πάρκο επιτρέπονται χρήσεις «αναψυχής, αθλητισμού, πολιτισμού, κοινωφελών λειτουργιών και πρότυπων αστικών υποδομών», δηλαδή... τα πάντα: αναψυκτήρια, αθλητικά κτήρια, πολιτιστικά κέντρα, κινηματογράφοι, θέατρα, νυχτερινά κέντρα, σχολεία, νοσοκομεία, παιδικοί σταθμοί, μουσεία, αμαξοστάσια, δεξαμενές, ελικοδρόμιο, κλπ.

· Η κάλυψη αυτών των «πάσης φύσεως, μονίμων κτιρίων που θα ανεγερθούν για την εξυπηρέτηση του Πάρκου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 15% της συνολικής επιφανείας της πιο πάνω έκτασης». Δηλαδή τα κτήρια (μόνα τους, χωρίς τον περιβάλλοντα χώρο τους) θα μπορούν να καλύπτουν τα 300 στρέμματα του πάρκου. Το επιτρεπόμενο ύψος τους είναι τα 10μ. Ο περιβάλλων χώρος των κτιρίων αυτών (πχ αυλή σχολείου, χώροι για τραπεζοκαθίσματα, κλπ) θα είναι επίσης μέρος του πάρκου.

· Πολλές από τις χρήσεις που προβλέπονται στο χώρο του πάρκου (όπως χώροι περιπάτου, παιχνιδιού, άθλησης, περιπέτειας, εκθέσεων, συναυλιών και λοιπών δραστηριοτήτων, ελικοδρόμιο) δεν είναι κτήρια, αλλά θα μειώσουν περαιτέρω την έκταση του πράσινου.

· Και τέλος, το πάρκο θα διαθέτει «εσωτερικό οδικό δίκτυο και δίκτυο πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων, υπόγειους και υπαίθριους χώρους στάθμευσης», σε ποσοστό που δεν ορίζεται, καθώς «οι δρόμοι και τα τεχνικά έργα, καθώς και τα ρέματα δεν θεωρούνται κατάτμηση του πάρκου».
Τι μένει; Λωρίδες πράσινου, κανένα παρκάκι. Δεν υπερβάλλω, το λένε και αυτοί εμμέσως πλην σαφώς: «Οι χώροι πρασίνου και οι ελεύθεροι χώροι πρέπει να ανέρχονται στο 75% τουλάχιστον της συνολικής έκτασης του Πάρκου». Καμία δέσμευση για τους χώρους πράσινου αυτούς καθεαυτούς. Επίσης πουθενά δεν αναφέρεται ότι το πάρκο αυτό θα είναι κοινόχρηστο.

7. Όλα τα δικαιολογητικά, οι μελέτες, οι διαδικασίες ελέγχου, οι χρόνοι ισχύος και οι διαδικασίες και προϋποθέσεις αναθεώρησης και ενημέρωσης των φακέλων των αδειών δόμησης βαφτίζονται ειδικές.

8. Οι άδειες κατεδάφισης των υφισταμένων κτιρίων και εγκαταστάσεων δίδονται κατά παρέκκλιση από τις ισχύουσες διατάξεις.

9. Τα αναγκαία έργα εξωτερικής υποδομής πρέπει να αναληφθούν από δημόσιους φορείς για την εξυπηρέτηση του Μητροπολιτικού Πόλου.

10. Τέλος, ανακαλούνται όλες οι πράξεις ή αποφάσεις παραχώρησης κτιρίων ή γηπέδων σε τρίτους και πρέπει να παραδοθούν εντός ενός (1) μηνός. Ο μήνας αυτός τρέχει ήδη. Η μη παράδοσή τους ενεργοποιεί ένα νόμο του 1938 (του Μεταξά)! Το Τραμ πού θα πάει σε ένα μήνα; Το FIR Αθηνών πώς θα φύγει; Άγνωστο.

Δυστυχώς η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι μπορεί να πείθει τους δήμους, τους πολίτες και τους μηχανικούς με χάντρες και καθρεπτάκια, όπως η δημιουργία νέων έργων και θέσεων εργασίας.

Το έργο όμως αυτό θα αναληφθεί από λίγα γραφεία ή εργολάβους, που δεν είναι καν σίγουρο ότι θα είναι ελληνικά.

Επίσης, καμία μελέτη σκοπιμότητας δεν εξηγεί το γιατί οι κατοικίες, τα γραφεία, τα καταστήματα και τα ξενοδοχεία αυτής της επένδυσης θα έχουν καλύτερη τύχη από αυτά της υπόλοιπης Αττικής που μένουν αδιάθετα, απούλητα και ξενοίκιαστα, και καμία κυκλοφοριακή μελέτη δεν τεκμηριώνει το πώς το ήδη επιβαρημένο οδικό δίκτυο της περιοχής θα εξυπηρετήσει τους νέους φόρτους.
Επισημαίνεται ότι η συνέχιση της δόμησης στην Αττική είναι αντίθετη και με τις αρχές του Ρυθμιστικού Σχεδίου, διότι υποβαθμίζει το περιβάλλον και το κυκλοφοριακό της.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο χώρος του Ελληνικού είναι ο τελευταίος μεγάλος ελεύθερος χώρος – απόθεμα για δημιουργία του αναγκαίου πράσινου στην Αττική. Αν κτισθεί χωρίς να υπάρχει ανάγκη, θα χαθεί για πάντα η ελπίδα δημιουργίας ενός πραγματικού Μητροπολιτικού Πάρκου. Και τα Μητροπολιτικά Πάρκα έχουν και έσοδα και θέσεις εργασίας, ιδίως όταν διαθέτουν αθλητικές εγκαταστάσεις, εκθεσιακούς και συνεδριακούς χώρους, και αρχαιολογικά ευρήματα όπως το πρώην Αεροδρόμιο. Αποτελούν δε κατ’ εξοχήν αξιοθέατα, και πόλους έλξης σε όλες τις πρωτεύουσες του κόσμου.

Οι Δήμοι που περιβάλλουν το χώρο του πρώην αεροδρομίου έχουν αντιδράσει ήδη. Είναι σημαντικό το να βρουν το ΣΑΔΑΣ στο πλευρό τους. Είναι σημαντικό αυτή η πρώτη εφαρμογή του ξεπουλήματος της δημόσιας γης να εμποδιστεί, για να μην γίνει κανόνας.

Νατάσσα Τσιρώνη